De schoonheid van imperfectie (deel 1)

Niemand minder dan Justin Bieber slingerde het ooit al via zijn instagram account de wereld in: ‘I think there’s something special about imperfections!!’ Wie wel eens wakker is geworden naast een onstuimig snuivende snurker met wijd openstaande kwijl mond, weet dit. Speciaal is het zeker als je met matras en al moet verkassen naar de badkamer van je eenkamerappartement om toch nog wat uren slaap mee te kunnen pakken, voordat er weer een dag bomvol afspraken op je wacht. Toch heeft Bieber een punt. Wie zijn of haar imperfecties durft te tonen, wordt namelijk aantrekkelijker gevonden. Sociale Psychologen noemen dit het ‘Pratfall Effect,’ en beweren dat wanneer mensen hun kwetsbaarheid laten zien, door bijvoorbeeld een blunder te begaan, omstanders deze persoon aantrekkelijker vinden.

In Japan wordt dit fenomeen wabi-sabi genoemd en representeert het een mindset, die subtiele imperfecties in een persoon (of bijvoorbeeld een kunstwerk) bewondert en aanmoedigt. Wabi staat voor alle eigenaardigheden of afwijkingen, die iemand een zekere authenticiteit geven. Sabi wordt omschreven als iemands individuele schoonheid, verkregen door een bepaalde mate van levenservaring. Onderzoek laat zien hoe de mens van nature wordt aangetrokken door zogenaamde tekortkomingen. Een groep Oostenrijkse wetenschappers zocht dit uit aan de hand van robots. De meeste studies, waarbij robots betrokken zijn, gaan ervan uit dat mensen immer op zoek zijn naar perfectie en dus ook naar een volmaakte robot. Dit klopt ook in de meeste gevallen, maar wanneer het sociale aangelegenheden betreft, gaat er een andere regel op. De onderzoekers programmeerden expres een paar defecten in een paar van hun menselijke robots en namen naderhand tests af bij hun respondenten, waaruit hun mate van sympathie voor de robots moest blijken. Net als de intelligentie van hun programmeerbare machine vrienden na een poosje socializen met deze androïden.

Bij het analyseren van de data kwamen de wetenschappers er tot hun verrassing achter dat de foute robots niet minder intelligent werden ingeschat dan hun ‘perfecte’ versie. Wel werden ze sympathieker gevonden, ondanks dat de deelnemers aan het onderzoek hun fouten hadden opgemerkt. Deze resultaten bevestigen het eerder genoemde ‘Pratfall Effect,’ dat wanneer mensen blunderen dit hun aantrekkelijkheid vergroot. Imperfectie vergroot daarbij natuurlijke interactie, omdat mensen zich meer herkennen in een ander wanneer deze een kwetsbare kant laat zien. Hoe zit dat eigenlijk in de liefde? In jouw relatie of als je aan het daten bent. (Wanneer) durf jij imperfect te zijn bij die ene speciale ander?

Lees er dit weekend alles over in het volgende deel van ‘De schoonheid van imperfectie.’