365 nieuwe dagen, 365 nieuwe kansen! Waar je echter in januari goede voornemens met frisse moed afstoft om ze dit jaar wel vol te houden, hebben ze waarschijnlijk niet voor niets een jaar in de kast gelegen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat er van grofweg 90% van onze grote nieuwjaars plannen in het jaar daarop helaas niks terecht is gekomen. Breken met ingesleten patronen gaat ook niet vanzelf en kost zowel een dosis tijd als zelfinzicht. Daarbij zijn we ons van het overgrote deel van onze gewoontes helemaal niet zo bewust. Zo ook in de liefde. Ben je het zat om alleen te zijn en heb je voornemens om volgend jaar Kerst de kalkoen aan te snijden met De Ware? Dan is dit je kans!
In zijn boek Dr. Seth’s Love Prescription onderscheidt Psycholoog en Schrijver Seth Meyers de vier voornaamste patronen, die onze weg naar een gelukkige liefdesrelatie al dan niet onbewust saboteren. Deze schaart hij onder de noemer Relationship Repetition Syndrome, (afgekort: RRS) waarmee hij de zich steeds herhalende gedragingen van een persoon bedoeld, die ertoe leiden dat zijn/haar romantische relaties niet slagen. Oftewel patronen, die wellicht ergens onderweg zijn ontstaan ter overleving, maar die nu niets meer voor je doen. Hoewel dit niet bepaald als het ideale liefdessprookje klinkt, heeft zijn verhaal wel een happy end. Meyers bedacht namelijk een formule om deze ongewenste handelswijzen te doorbreken. Eind goed al goed, maar om met zijn tweeën te eindigen, moet je wel eerst nog even met jezelf aan de slag.
In het boek van Meyers worden verschillende vormen van zogenaamde liefde uiteengezet, waaraan ongezonde patronen ten grondslag liggen. Eén daarvan is het idealiseren van de buitenkant. Hiermee worden personen bedoeld die zich voornamelijk aangetrokken voelen tot het uiterlijk, de professionele status of leeftijd van een ander en denken dat een relatie op basis van deze aantrekkingskracht alleen kan overleven. Mensen die vallen voor partners, van wie ze weten dat ze zich niet willen binden of die hen bedriegen, worden emotionele jagers genoemd. Vaak hebben zij hun wederhelft op een voetstuk geplaatst en geloven ze er heilig in dat ze er alles aan moeten doen om hem of haar geïnteresseerd te houden. Niet geheel verrassend verliezen de meesten zichzelf compleet in deze relaties, waardoor deze bij voorbaat al verloren is. Dan zijn er nog de zogenaamde redders in nood, die immer verbintenissen aangaan, waarbij een ander als het ware gered moet worden. Hun betreffende partners hebben op het eerste gezicht veel potentieel, maar zijn bij nader inzien vaak emotioneel instabiel, hopeloos of misleidend. De redders doen niets liever dan hen helpen, maar zien daarbij hun eigen verborgen intentie, om de ander te veranderen (tegen beter weten in) over het hoofd. Tot slot lijkt het zo logisch om niet in zee te gaan met iemand die je verbaal, emotioneel, seksueel of fysiek mishandeld. In de praktijk blijkt het echter voor sommigen makkelijker om daar wel bij te blijven. Op je tenen lopen uit angst om de ander van streek te maken, de schuld bij jezelf neerleggen of excuses maken voor de partner, zijn omgangsvormen, die worden ingezet om deze ongezonde verbintenissen koste wat kost in stand te houden.
Volgens Meyers ligt er voornamelijk angst ten grondslag aan deze patronen, net als ontkenning, een impulsieve hechtingsstijl en onrealistische overtuigingen.
Onderliggende angst kan een drijfveer zijn om te vervallen in oude valkuilen, simpelweg, omdat iemand geen andere manier van liefhebben kent. Eerder opgelopen trauma’s kunnen een persoon bijvoorbeeld aanleren dat het niet veilig is om een ander te vertrouwen of om je kwetsbaar op te stellen, waardoor hij of zij keer op keer iemand blijft aantrekken, waarbij dit niet hoeft. Wie in de ontkenning zit, ontkent de eigen behoeften of weet niet beter dan dat er aan emotionele behoeften niet wordt voldaan. Het ontkennen van emoties als boosheid, verdriet of pijnlijke gevoelens betekent dat de verantwoordelijkheid voor mislukkingen in de liefde ook wordt genegeerd en er dus nooit van eerdere relaties wordt geleerd. Een impulsieve hechtingsstijl maakt dat iemand wordt aangetrokken door drama, al dan niet gedreven door diepgewortelde verdriet of eenzaamheid. Relaties moeten hoge pieken, maar vooral ook diepe dalen kennen en de liefde moet pijn doen. Stabiliteit staat bij dit soort verhoudingen gelijk aan saaiheid of kenmerkt in de ogen van de partner(s) geen echte, grote liefde. Onrealistische overtuigingen geven een persoon de indruk dat een romance meeslepend en overweldigend moet zijn, zoals in films of sprookjesboeken. De liefde moet je compleet maken en voor altijd gelukkig, zo niet dan wordt deze afgedaan als onbenullig en wordt de volgende zogenoemde Grote Liefde aangetrokken.
Hoewel dit voor laatstgenoemde groep wellicht een uitdaging is, hoeft breken met deze ongezonde, romantische gewoontes niet meteen groots en meeslepend te zijn. Goede voornemens hebben immers de beste kans van slagen als ze stap voor stap worden benaderd. Probeer niet je hele leven in één keer te veranderen, focus liever op kleine aanpassingen, desnoods per dag, want uiteindelijk brengen die de grootste veranderingen teweeg. Bedenk daarbij dat het altijd een beetje ongemakkelijk blijft om uit een patroon te stappen, toch hoeft het niet meer te zijn dan een experiment. Zie het dan ook zo. Meyers bedacht voor dit experiment zelfs een heuse formule: Doelstelling – Inzicht + Gedrag = Verandering van Identiteit.
Het is even rekenen, alleen al omdat het vergaren van inzicht in eigen patronen, je bewust worden van bepaalde gevoelens, gedachten of gedragingen en deze vervolgens proberen te veranderen, een erg oncomfortabel en bij vlagen zelfs behoorlijk eenzaam proces kan zijn. Tel daarbij op dat deze patronen er niet voor niets al zo lang zitten en onze identiteit strenge regels hanteert over hoe we ons zouden moeten gedragen. Toch, reken je af met jouw RRS, dan reken je je volgend jaar misschien wel rijk met een nieuwe vlam aan de kalkoen!
