Verschil tussen alleen en eenzaamheid!

Roos van Ginkel | woensdag 29 juli 2020

Alleen zijn. Het weekend komt eraan en je agenda staat vol met afspraken. Als het last-minute niet doorgaat, probeer je snel nog af te spreken met een andere vriend. Maar iedereen is druk. Druk met afspraken. En daar zit je dan, alleen op de bank. Ondanks dat het harstikke lekker kan zijn om alleen te zijn, voelt dit eenzaam. Herkenbaar? Maar wat is nou precies het verschill tussen alleen en eenzaamheid?

Liever een elektrische schok

De angst om alleen te zijn is een angst die velen van ons herkennen. Uit onderzoek van de Universiteit van Virginia bleek dat proefpersonen zelfs liever een milde elektrische schrok kregen dan een kwartiertje alleen te zijn met hun gedachte. Wait, what?! We zijn blijkbaar zo getraind om constant externe prikkels te hebben, dat alleen zijn, zonder prikkels angstaanjagend is. Toch is het belangrijk om even te benoemen dat er een verschil is tussen alleen te zijn en je eenzaam voelen.

Alleen zijn kan namelijk ook iets positiefs zijn, je neemt de ruimte om tot jezelf te komen. Het kan je helpen gedachtes op een rijtje te zetten en om de drukte van de dag te ontsnappen. Hoewel alleen zijn positief kan zijn is eenzaamheid dat niet. Bij eenzaamheid heb je behoefte aan andere of meer sociale relaties dan je werkelijk hebt. Het kan leeg en angstaanjagend voelen. Alleen zijn kan dus wel degelijk goed voor je zijn. Maar wat zijn de voordelen? En als er voordelen zijn, waarom zijn we er allemaal dan zo bang voor?

Het zit in onze genen

De mens is van nature een groepsdier, omdat onze kans op overleving daardoor groter werd. Door in een groep te zitten kon men namelijk makkelijker voedsel verzamelen en een partner vinden om zich voort te platen. Ondanks dat in groepen verkeren niet meer noodzakelijk is om te overleven, zit dit toch nog in onze genen verworven. Tegenwoordig willen we er nog steeds allemaal bij horen. We willen gewaardeerd worden. We willen ons geliefd voelen. Als we alleen zijn, zijn we bezorgd dat we er niet toe doen. Daarnaast kan onze jeugd ook een effect hebben gehad op deze angst. Kinderen met onvoorspelbare ouders of kinderen die vaak alleen werden gelaten tijdens hun jeugd associëren alleen zijn later met een onveilig gevoel. 

Alleen heeft vele voordelen

Evolutionair gezien is het dus logisch dat we een angst hebben om alleen te zijn. Maar het is juist goed om dat soms wél te zijn. Uit een langlopend onderzoek van Harvard bleek namelijk dat wij ons dan beter kunnen verplaatsen in gevoelens en ervaringen van anderen. Een verklaring hiervoor is dat het deel van ons brein waarin het empathisch vermogen huist beter functioneert als we een duidelijk onderscheid kunnen maken tussen onze eigen emoties en die van anderen. Daarnaast bleek uit een ander onderzoek van de Universiteit van Illinois dat pubers, die zich soms terug treken op hun kamers en niet constant contact hadden met leeftijdsgenoten, op lange termijn een positievere stemming ervaarden en betere cijfers haalden op school.

Verder kan alleen zijn ervoor zorgen dat we onszelf beter leren kennen. Het wordt vaak moeilijk gevonden omdat we dan de confrontatie met onze emoties moeten aangaan, maar alleen door hierbij stil te staan kunnen we iets met deze onprettige gedachtes doen en ons leven weer in balans brengen. Het helpt dus bij zelfontwikkeling en zelfontplooiing.

Tot slot kan het helpen de prikkels van de dag beter te verwerken, hierdoor wordt onze concentratie beter en productiviteit groter. Oké, velen voordelen dus. Zo erg is het dus helemaal niet. Maar dan zijn er nog al die vooroordelen. 

Alleen zijn is niet zielig

Singles die beweren tevreden te zijn worden namelijk vaak gewantrouwd: “hij zal zich nu vast heel eenzaam voelen nu de relatie ten einde is.” Maar wacht eens even. Dit slaat natuurlijk nergens op! In onze maatschappij zien we alleen zijn als een probleem en niet als een mogelijkheid.
Daarnaast trekken we ons ook veel aan van wat anderen vinden. Als we iets alleen willen ondernemen, zoals alleen uiteten gaan of naar de bioscoop, zijn we bang dat anderen ons zielig vinden of denken dat we geen vrienden hebben. Maar zoals Dalai Lama ooit mooi heeft gezegd “Do not let the behavior of others destroy your inner peace”. Stop met de angst voor het onbekende. Stop de angst voor wat anderen ervan denken. Stop met de angst voor eenzaamheid. Zoals Wayne Dyer ooit zei: “Je kunt niet eenzaam zijn als je de persoon met wie je alleen bent leuk vindt.”

Me-time

Maar hoe moeten we nu verder? Begin met een paar keer per week een avondje of uurtje te blokken voor me-time. Hierbij trek je je gewoon terug met jezelf en laat je je gedachte de vrije loop. Daarnaast is het belangrijk om je telefoon uit te zetten. Blokkeer de extra onnodige prikkels.

Kortom, alleen zijn is niet zielig het is niet raar en je wordt er niet eenzaam van. Het is juist goed om ons af en toe even terug te trekken. Dus de volgende keer dat die afspraak niet doorgaat, ga iets voor jezelf doen. Laat de vooroordelen los en bekijk het van de positieve kant. You got this!

 Meld je nu aan voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.